காண்ட: 2 । ஸர்க: 001 ॥
கச்சதா மாதுலகுலம் பரதேந ததா(அ)நக: ।
ஶத்ருக்நோ நித்யஶத்ருக்நோ நீத: ப்ரீதிபுரஸ்க்த: ॥ 2-1-1
ஸ தத்ர ந்யவஸத்ப்ராத்ரா ஸஹ ஸத்காரஸத்க்த: ।
மாதுலேநாஶ்வபதிநா புத்ரஸ்நேஹேந லாலித: ॥ 2-1-2
தத்ராபி நிவஸந்தௌ தௌ தர்ப்யமாணௌ ச காமத: ।
ப்ராதரௌ ஸ்மரதாம் வீரௌ வ்த்தம் தஸரதம் ந்பம் ॥ 2-1-3
ராஜாபி தௌ மஹாதேஜா: ஸஸ்மார ப்ரோஷிதௌ ஸுதௌ ।
உபௌ பரதஶத்ருக்நௌ மஹேந்த்ரவருணோபமௌ ॥ 2-1-4
ஸர்வ ஏவ து தஸ்யேஷ்ட ஶ்சத்வார: புருஷர்ஷபா: ।
ஸ்வஶரீராத்விநிர்வ்த்தாஶ்சத்வார இவ பாஹவ: ॥ 2-1-5
தேஷாமபி மஹாதேஜா ராமோ ரதிகர: பிது: ।
ஸ்வயம்பூரிவ பூதாநாம் பபூவ குணவத்தர: ॥ 2-1-6
ஸ ஹி தேவை ருதீர்ணஸ்ய ராவணஸ்ய வதார்திபி: ।
அர்திதோ மாநுஷே லோகே ஜஜ்ஞே விஷ்ணு: ஸநாதந: ॥ 2-1-7
கௌஸல்யா ஶுஶுபே புத்ரேணாமிததேஜஸா ।
யதா வரேண தேவாநாமதிதிர்வஜ்ரபாணிநா ॥ 2-1-8
ஸ ஹி ரூபோபபந்நஶ்ச வீர்யவாநநஸூயக: ।
பூமாவநுபம: ஸூநுர்கணைர்தஶரதோபம: ॥ 2-1-9
ஸ ச நித்யம் ப்ரஶாந்தாத்மா ம்துபூர்வம் து பாஷதே ।
உச்யமாநோ(அ)பி பருஷம் நோத்தரம் ப்ரதிபத்யதே ॥ 2-1-10
கதஞ்சிதுபகாரேண க்தேநை கேந துஷ்யதி ।
ந ஸ்மரத்யபகாராணாம் ஶதமப்யாத்மவத்தயா ॥ 2-1-11
ஶீலவ்த்தை ர்ஜ்ஞாநவ்த்தைர்வயோவ்த்தைஶ்ச ஸஜ்ஜநை: ।
கதயந்நாஸ்த வைநித்ய மஸ்த்ரயோக்யாந்தரேஷ்வபி ॥ 2-1-12
புத்திமாந் மதுராபாஷீ பூர்வபாஷீ ப்ரியம்வத: ।
வீர்யவாந்ந ச வீர்யேண மஹதா ஸ்வேந விஸ்மித: ॥ 2-1-13
ந சாந்தகதோ வித்வாந் வ்த்தாநாம் ப்ரதிபூஜக: ।
அநுரக்த: ப்ரஜாபிஶ்ச ப்ரஜாஶ்சாப்யநுரஜ்யதே ॥ 2-1-14
ஸாநுக்ரோஶோ ஜிதக்ரோதோ ப்ராஹ்மணப்ரதிபூஜக: ।
தீநாநுகம்பீ தர்மஜ்Jநோ நித்யம் ப்ரக்ரஹவாந் ஶுசி: ॥ 2-1-15
குலோசிதமதி: க்ஷாத்ரம் தர்மம் ஸ்வம் பஹுமந்யதே ।
மந்யதே பரயா கீர்த்ய மஹத்ஸ்வர்கஃபலம் தத: ॥ 2-1-16
நாஶ்ரேயஸி ரதோ வித்வாந்ந விருத்தகதாருசி: ।
உத்தரோத்தரயுக்தௌ ச வக்தா வாசஸ்பதி ர்யதா ॥ 2-1-17
அரோகஸ்தருணோ வாக்மீ வபுஷ்மாந் தேஶகாலவித் ।
லோகே புருஷஸாரஜ்ஞஸ்ஸாதுரேகோ விநிர்மித: ॥ 2-1-18
ஸ து ஸ்ரேஷ்டைர்குணைர்யுக்த: ப்ரஜாநாம் பார்திவாத்மஜ: ।
பஹிஶ்சர இவ ப்ராணோ பபூவ குணத: ப்ரிய: ॥ 2-1-19
ஸம்யக்வித்யாவ்ரதஸ்நாதோ யதாவத்ஸாங்கவேதவித் ।
இஷ்வஸ்த்ரே ச பிது: ஶ்ரேஷ்டோ பபூவ பரதாக்ரஜ: ॥ 2-1-20
கல்யாணாபிஜந: ஸாதுரதீந: ஸத்யவாக்ஜு: ।
வ்த்தைரபிவிநீதஶ்ச த்விஜைர்தர்மார்ததர்ஶிபி: ॥ 2-1-21
தர்மகாமார்ததத்த்வஜ்ஞ: ஸ்ம்திமாந் ப்ரதிபாநவாந் ।
லௌகிகே ஸமயாசாரே க்தகல்போ விஶாரத: ॥ 2-1-22
நிப்த: ஸம்வ்தாகாரோ குப்தமந்த்ர: ஸஹாயவாந் ।
அமோகக்ரோதஹர்ஷஶ்ச த்யாகஸம்யமகாலவித் ॥ 2-1-23
த்டபக்தி: ஸ்திரப்ரஜ்ஞோ நாஸத்க்ராஹீ ந துர்வசா: ।
நிஸ்தந்த்ரிரப்ரமத்தஶ்ச ஸ்வதோஷபரதோஷவித் ॥ 2-1-24
ஶாஸ்த்ரஜ்ஞஶ்ச க்தஜ்ஞஶ்ச புருஷாந்தரகோவித: ।
ய: ப்ரக்ரஹாநுக்ரஹயோர்யதாந்யாயம் விசக்ஷண: ॥ 2-1-25
ஸத்ஸம்க்ரஹப்ரக்ரஹணே ஸ்தாநவிந்நிக்ரஹஸ்ய ச ।
ஆயகர்மண்யுபாயஜ்ஞ: ஸம்த்ஷ்டவ்யயகர்மவித் ॥ 2-1-26
ஶ்ரைஷ்ட்யம் ஶாஸ்த்ரஸமூஹேஷு ப்ராப்தோ வ்யாமிஶ்ரகேஷு ச ।
அர்ததர்மௌ ச ஸம்க்ஹ்ய ஸுகதந்த்ரோ ந சாலஸ: ॥ 2-1-27
வைஹாரிகாணாம் ஶில்பாநாம் விஜ்ஞாதார்தவிபாகவித் ।
ஆரோஹே விநயே சைவ யுக்தோவாரணவாஜிநாம் ॥ 2-1-28
தநுர்வேதவிதாம் ஸ்ரேஷ்டோ லோகே(அ)திரதஸம்மத: ।
அபியாதா ப்ரஹர்தா ச ஸேநாநயவிஶாரத: ॥ 2-1-29
அப்ரத்ஷ்யஶ்ச ஸம்க்ராமே க்ருத்தைரபி ஸுராஸுரை: ।
அநஸூயோ ஜிதக்ரோதோ ந த்ப்தோ ந ச மத்ஸரீ ।
ந சாவமந்தா பூதாநாம் ந ச காலவஶாநுக: ॥ 2-1-30
ஏவம் ஶ்ரேஷ்டகுணைர்யுக்த: ப்ரஜாநாம் பார்திவாத்மஜ: ।
ஸம்மதஸ்த்ரிஷு லோகேஷுவஸுதாயா: க்ஷமாகுணை: ॥ 2-1-31
புத்த்யா ப்ஹஸ்பதேஸ்துல்யோ வீர்யேணாபி ஶசீபதே: ।
ததா ஸர்வப்ரஜாகாந்தை: ப்ரீதிஸஞ்ஜநநை: பிது: ॥ 2-1-32
குணைர்விருருசே ராமோ தீப்த: ஸூர்ய இவாம்ஶுபி: ।
தமேவம்வ்ரதஸம்பந்நமப்ரத்ஷ்யபராக்ரமம் ॥ 2-1-33
லோகபாலோபமம் நாதமகாமயத மேதிநீ ।
ஏதைஸ்து பஹுபிர்யுக்தம் குணைரநுபமை: ஸுதம் ॥ 2-1-34
த்ஷ்ட்வா தஶரதோ ராஜா சக்ரே சிந்தாம் பரந்தப: ।
அத ராஜ்ஞோ பபூவைவம் வ்த்தஸ்ய சிரஜீவிந: ॥ 2-1-35
ப்ரீதிரேஷா கதம் ராமோ ராஜா ஸ்யாந்மயி ஜீவதி ।
ஏஷா ஹ்யஸ்ய பரா ப்ரீதிர்ஹ்தி ஸம்பரிவர்ததே ॥ 2-1-36
கதா நாம ஸுதம் த்ரக்ஷ்யாம்யபிஷிக்தமஹம் ப்ரியம் ।
வ்த்திகாமோ ஹி லோகஸ்ய ஸர்வபூதாநுகம்பந: ॥ 2-1-37
மத்த: ப்ரியதரோ லோகே பர்ஙந்ய இவ வ்ஷ்டிமாந் ।
யமஶக்ரஸமோ வீர்யே ப்ஹஸ்பதிஸமோ மதௌ ॥ 2-1-38
மஹீதரஸமோ த்த்யாம் மத்தஶ்ச குணவத்தர: ।
மஹீமஹமிமாம் க்த்ஸ்நாமதிதிஷ்டந்தமாத்மஜம் ॥ 2-1-39
அநேந வயஸா த்ஷ்ட்வா யதா ஸ்வர்கமவாப்நுயாம் ।
இத்யேதை ர்விவிதை ஸ்தைஸ்தை ரந்யபார்திவதுர்லபை: ॥ 2-1-40
ஶிஷ்டைரபரிமேயைஶ்ச லோகே லோகோத்தரைர்குணை: ।
தம் ஸமீக்ஷ்ய மஹாராஜோ யுக்தம் ஸமுதிதை: ஶுபை: ॥ 2-1-41
நிஶ்சித்ய ஸசிவை: ஸார்தம் யுவராஜமமந்யத ।
திவ்யந்தரிக்ஷே பூமௌ ச கோரமுத்பாதஜம் பயம் ॥ 2-1-42
ஸஞ்சசக்ஷே(அ)த மேதாவீ ஶரீரே சாத்மநோ ஜராம் ।
பூர்ணசந்த்ராநநஸ்யாத ஶோகாபநுதமாத்மந: ॥ 2-1-43
லோகே ராமஸ்ய புபுதே ஸம்ப்ரியத்வம் மஹாத்மந: ।
ஆத்மநஶ்ச ப்ரஜாநாம் ச ஶ்ரேயஸே ச ப்ரியேண ச ॥ 2-1-44
ப்ராப்தகாலேந தர்மாத்மா பக்த்யா த்வரிதவாந் ந்ப: ।
நாநாநகரவாஸ்தவ்யாந் ப்தக்ஜாநபதாநபி ॥ 2-1-45
ஸமாநிநாய மேதிந்யா: ப்ரதாநாந் ப்திவீபதீந் ।
ந து கேகயராஜாநம் ஜநகம் வா நராதிப: ॥ 2-1-46
த்வரயா சாநயாமாஸ பஶ்சாத்தௌ ஶ்ரோஷ்யத: ப்ரியம் ।
தாந்வேஶ்மநாநாபரணைர்யதார்ஹம் ப்ரதிபூஜிதாந் ॥ 2-1-47
ததர்ஶாலங்க்தோ ராஜா ப்ரஜாபதிரிவ ப்ரஜா: ।
அதோபவிஷ்டே ந்பதௌ தஸ்மிந் பரபலார்தநே ॥ 2-1-48
தத: ப்ரவிவிஶு: ஶேஷ ராஜாநோ லோகஸம்மதா: ।
அத ராஜவிதீர்ணேஷு விவிதேஷ்வாஸநேஷு ச ॥ 2-1-49
ராஜாநமேவாபிமுகா நிஷேதுர்நியதா ந்பா: ।
ஸ லப்தமாநைர்விநயாந்விதைர்ந்பை: ।
புராலயை ர்ஜாநபதைஶ்ச மாநவை: ।
உபோபவிஷ்டைர்ந்தோ பபௌ ।
ஸஹஸ்ரசக்ஷுர்பகவாநிவாமரை: ॥ 2-1-50
॥ இதி ஶ்ரீமத்ராமாயணே அயோத்யகாண்டே ப்ரதம ஸர்க: ॥